Marc Buelens:'Burn-out bestrijd je door naar de stoïcijnen luisteren'

Volgens Marc Buelens moet je job in wezen bestaan uit drie zaken: je echte werk degelijk voorbereiden, het werk doen, en de nazorg. Hij vond de mooiste adviezen bij naamgenoot Marcus Aurelius, een stoïcijn die een drukke baan van keizer combineerde met die van filosoof. Buelens vindt dat het stoïcisme meer dan ooit onze gids is in drukke tijden van opbodsystemen, opgebrand door een misplaatst perfectionisme en opgejaagd door altijd maar te moeten winnen. Zijn tips:

Tip 1: zoek een baan vol waarden, zonder deadlines. 

Nietzsche zei: wie een waarom heeft in het leven, zal elke wat kunnen dragen. De mens is een zingever en als dat in gevaar komt, raak je snel opgebrand. We laten ons op sleeptouw nemen door technologie, controlesystemen zonder toegevoegde waarden en een eindeloos verlangen anderen te behagen. Ons zelfbeeld hangt niet af van wat zinvol is, maar van de goedkeuring van anderen.

Tip 2: werk beter, niet meer. 

Een ondernemer is op zijn best als hij onderneemt, een schrijver als hij schrijft, een verpleegkundige als hij met patiënten bezig is. Bekijk even je job. Die moet in essentie bestaan uit drie zaken: je echte werk degelijk voorbereiden, het werk doen, en de nazorg. Waarom ben je dan met zoveel andere dingen bezig? De kern van je burn-out zit niet bij je 'echte' werk, maar in al wat daar omheen hangt.

Tip 3: laat los wat je niet kunt controleren. 

Stress is verlies van controle. Telkens opnieuw geconfronteerd worden met het gevoel dat je het zaakje toch niet kunt controleren, leidt tot een burn-out. Als je iets kunt controleren, zoals de kwaliteit van je werk, investeer er dan alle energie in, bijvoorbeeld door voldoende te slapen. Als je iets niet kunt controleren, heb er dan vooral geen slapeloze nachten over. Berust niet, maar kijk of er iemand anders is die er wel iets kan aan doen. Er is slechts één weg naar geluk; stop met je zorgen maken over dingen waar je geen invloed op hebt.

Tip 4: geen woorden maar daden. 

Mensen luisteren naar wat anderen zeggen, en ze geloven wat anderen doen. Vraag je telkens af: wat heb ik vandaag voor het laatst zelf gedaan? Wat kan iemand anders beter, mooier, sneller? Beoordeel jezelf niet te veel op wat je die dag niét gedaan hebt, maar op wat je wél voor elkaar hebt gekregen. Concentreer je, als je naar huis rijdt, op de dingen waar je wel een verschil hebt gemaakt.

Tip 5: wat je verhinderde een bepaalde weg in te slaan, wordt een richtingwijzer. 

Voor de stoïcijnen is er geen absoluut goed of slecht. Alles wat onvermijdelijk wel je burn-out 'moet' veroorzaken is bij zovele anderen helemaal geen probleem. Waarom jaag je jezelf toch zo op? Waarom bezwijken van twee werknemers met een gelijkaardige baan in een prestatiegerichte omgeving de ene wel en de andere niet. De manager die bezwijkt vindt een baan in een respectvolle cultuur, maar zijn omgeving stelt na een tijdje wel vast dat de oude symptomen na enkele weken weer opduiken.

Tip 6: memento mori. 

Eeuwige roem op het werk duurt tot de eerste dag na je pensioen. Op je grafschrift staat waarschijnlijk ook niet: hij die ook tijdens zijn vrije dagen zijn mail beantwoordde binnen de tien minuten.

Bron: Marc Buelens, Professor-emeritus aan de Vlerick Business School in Trends 11 juli 2019